6.5. ZAFALOWANIE, PRĄDY

Kolejnymi bardzo ważnymi elementami, które wpływać będą na Twoją strategię są prąd oraz fale. Porozmawiajmy wpierw o wpływie prądu.

Bieżąca ocena siły i kierunku wiatru jest łatwiejsza niż ocena prądu, gdyż wynika ona po prostu z naszych subiektywnych odczuć i obserwacji. Prąd nie jest tak łatwy do wyczucia, ale istnieją pewne wskazówki pomocne w jego identyfikacji i zrozumieniu.

Po pierwsze, gdy rozmawialiśmy we wcześniejsze lekcji o zbieraniu lokalnych informacji o wietrze posiłkowaliśmy się danymi statystycznymi, notatkami, własną obserwacją, a także prognozą. Z prądem jest podobnie, a do wskazówek pomocnych w jego charakterystyce służą mapy prądów morskich, tabele i mapy pływów, zakotwiczone obiekty, obserwacja wody i własne pomiary.

Mapy i Tabele: RYSUNEK Najlepszym sposobem przewidzenia prądów na trasie regat jest korzystanie z opublikowanych map i tabel. Zapewniają one dokładne informacje o prędkości i kierunku prądu spowodowanego pływami danych porach dnia. Ponadto warto też zaznajomić się z mapą geologiczną dna, gdyż woda przy nieregularnym ukształtowaniu dna będzie zmieniać swoją prędkość.

Zakotwiczone Obiekty: Już na akwenie najlepszym sposobem identyfikacji prądu będzie obserwacja zakotwiczonych łódek np. statku komisji. Jeżeli ich dzioby nie będą ustawione w kierunku z którego wieje wiatr może to wskazywać na prąd, lub wchodzącą zmianę wiatru. Podobnie jest z bojami i ich liną kotwiczną - uważaj jedynie, aby nie pomylić ruchu fal z prądem.

Powierzchnia Wody: Kolejną ważną wskazówką dotyczącą prądu jest wygląd powierzchni wody. Gdy prąd płynie w kierunku wiatru, woda będzie bardziej wzburzona niż zwykle; gdy płynie przeciwnie do wiatru, woda jest gładka. Zauważ także wyraźne linie oddzielające różne tekstury powierzchni wody przy obecności wchodzącego mocnego prądu z innego kierunku.

Własne pomiary: Bardzo dobrą pomocą w ocenie prądy jest również wyrzucenie prawie pełnej butelki z wodą obok zakotwiczonego obiektu np. boi. Następnie musisz ocenić kierunek i zmierzyć dystans jaki butelka pokonała w ciągu jednej minuty. Dzięki szybkiej matematyce możesz uzyskać bardzo cenną informację jak mocno prąd oddziaływać będzie na twoje żeglowanie.

Instrumenty: Jeżeli posiadasz na pokładzie instrumenty nawigacyjne, najprawdopodobniej będzie mógł otrzymać automatyczny odczyt z prędkości (SET) i kierunku (DRIFT) prądu. Warto przy tej okazji pamiętać, że kierunek prądu jest określany jako kierunek, w którym przemieszcza się woda, a nie, jak ma to miejsce w przypadku wiatru, jako kierunek, z którego wieje.

Ponadto istnieje kilka przewidywalnych sposobów, w jakie prąd się zachowa, a znajomość tych zasad pomoże w lepszym planowaniu trasy pod ich obecność:

Przepływ prądu jest największy tam, gdzie woda jest najgłębsza, dlatego kiedy prąd utrudnia Ci żeglugę kieruj się w miejsca z płytszą wodą np. bliżej brzegu.
Prąd jest najmocniejszy wokół podwodnych wzniesień i wąskich kanałów np. przy ujścia portów.
Woda, podobnie jak wiatr zmienia swój kierunek pod wpływem linii brzegowej
Prąd wywołany pływami zaczyna zmieniać kierunek, najpierw wzdłuż linii brzegowych, a później w środku kanału.
Najszybszy Prąd związany z pływami występuje zazwyczaj 3 godziny przed najwyższą wodą i 3 godziny przed najniższą wodą - tzw. reguła 12.
Mając na względnie tylko prąd i jego jednakową siłę na całej trasie, nie ma znaczenia, który hals wybierzesz najpierw pod warunkiem, że w przypadku niebieskiej łódki, nie przehalsujesz się poza boję.

Fale

Kolejnym czynnikiem, który może wpływać na twoją strategię, jest obecność fal lub ich miejscowy brak. Generalnie kiedy żeglujesz na wiatr, żeglowanie po płaskiej wodzie jest szybsze, ale z wiatrem będzie odwrotnie w szczególności, gdy masz możliwość złapania fali i surfing. Kiedy jednak warunki na trasie są różne, a Ty zastanawiasz się nad wyborem strony miej na względzie dwa odstępstwa od wspomnianej reguły.

Po pierwsze gdy wielkość fal nie jest uzależniona od charakterystyki linii brzegowej to większe fale mogą oznaczać więcej wiatru, a po drugie większe fale mogą wynikać też z przeciwnego do kierunku wiatru prądu. W tych miejscach pojawiać się będą większe fale powodując, że obszar ten może być korzystniejszy na halsówce, a mniej na kursach z wiatrem RYS. Dodatkowym plusem żeglowania w większym przeciwnym do kierunku wiatru prądzie (przy niestety większej fali) jest wzrost wiatru pozornego na bajdewindzie, jednakże wybór w tym przypadku spokojniejszej wody na kursach z wiatrem może być bardziej opłacalny.

To co trzeba również rozważyć to kierunek fali, gdyż nie jest on zawsze zgodny z kierunkiem wiatru, powodując że zarówno na halsówce jak i na kursach z wiatrem jeden hals będzie zdecydowanie szybszy. Jeżeli tak jest zastanów się dlaczego tak jest i pamiętaj o uwzględnieniu tego w trymie jachtu RYS.

Niezgodność kierunku z falą może wynikać z uwarunkowań brzegowych, sztormowych warunków na otwartej wodzie, oraz postępującej do jednej ze strony zmiany wiatru - fale dostosowują się zawsze później. RYS.

Zafalowanie, prądy, pływy

Musisz być zalogowany, aby otrzymać dostęp do kursu